Auteur: Daniël Verhoeven
Ook al schreef onze vriend Oscar over de ondergrondse kerkers van de Plaza del Sol – dit was louter bedoeld als stijlfiguur – de Spaanse revolutie heeft gelukkig geen geheime kerkers zoals het Bisdom. Ze is open maar wel voorzichtig want de tegenstanders van de revolutie zijn al veel minder open over wat ze allemaal bedisselen achter onze rug.
Als ze niet open waren, waren de Spaanse Revolutie en de Occupy Together bewegingen nooit zo snel en zo massaal gegroeid respectievelijk in Spanje en de VS. Wie zich verbergt kan niet groeien, want hij blijft ook verborgen voor zijn omgeving en nog meer voor de massa. Zo simpel is het.
Er is ook niets obscuur aan. De beweging speelt zich af bij volle daglicht. Het is geen partij met verborgen achterkamers, geen loge waar nog altijd de omerta heerst, geen bureaucratische doolhof maar een open beweging. Ze is inclusief, wat wil zeggen dat ze iedereen betrekt bij haar activiteiten, en toch is ze soms moeilijk te vatten voor wie er voor het eerst mee in aanraking komt. Daarover gaat dit artikel.
Er zijn twee drempels waaraan moet gewerkt worden:
(1) De beweging brengt een aantal (nieuwe) concepten in de praktijk waarmee we niet vertrouwd zijn en ze is er nog niet in geslaagd boven het geweld van de desinformatie en ruis van de media uit te komen. Die nieuwe concepten zijn dus nog geen gemeengoed geworden en er leven talloze misvattingen over, waaraan we zelf geen schuld hebben, maar waar we wel tegen in moeten gaan. Eerst hebben de media de beweging vijf maand doodgezwegen en nu er wel aandacht is, zit er te veel ruis op het kanaal.
(2) Het horizontale communicatie netwerk, het DNA van de beweging, is complex en wordt soms onvoldoende onderhouden en slecht begrepen zodat de de opbouw van de gemeenschap stremt. Dit is zowel een interne als een externe kwestie, het volstaat niet te verwijzen naar de desinformatie van de media, we moeten ook zelf beter communiceren, onderling en naar buiten toe. Dit is een aandachtspunt voor iedereen en nog meer voor wie al een tijdje meedraait, mezelf incluis.
Nieuwe concepten in de praktijk
Die nieuwe concepten zullen de meeste lezers van deze blog al kennen, de volksvergadering, de groepsdynamica van de volksvergadering, de horizontale structuur van de deelorganisaties verbonden met die volksvergadering enz. Voor wie dit nieuw is, zijn er de Howto’s die je hier op deze blog onder het menu Howto vindt. De Nederlandse vertalingen vind je hier. De ‘basic’ Engelse howtos hier en dan heb je de nieuwe ‘extended’ reeks: #how to camp #how to occupy.
Veel lectuur. We hebben nog geen overzichtelijke brochures, maar zodra we daar de middelen en de mensen voor hebben beginnen we eraan. En begrijpen doe je het pas allemaal als je het probeert in de praktijk om te zetten. Zonder praktijk , geen theorie.
Horizontale communicatie
E.G.O. = Energy Going nOwhere
(1) Dertig jaar neo-liberalisme hebben ons educatief systeem ernstig aangetast. Het heeft ego’s en superego’s gekweekt op de grens van de psychopathie. Er is niks mis met assertiviteit en zelfbewustzijn, maar als ze de communicatie in de weg staan worden ze contraproductief.
Toen de eerste golf van de Revolutie zich in mei over Europa verspreidde gingen de ego’s op in het entoesiasme van de strijd. Ze werden afgevlakt en weggeduwd door succes na succes, maar bij de eerste tegenslagen doken ze weer op. De strijders van het eerste uur begonnen privileges voor zichzelf op te eisen en liepen zo de nieuwkomers in de weg. Terwijl in feite het tegenovergestelde zou moeten gebeuren. Ik citeer uit een boodschap van een kameraad van Take the Square aan de Volksvergadering van Chicago:
“Het horizontale model impliceert dat mensen die er van bij het begin bij waren en elke vergadering hebben meegemaakt GEEN aanspraak kunnen maken op enige autoriteit, ik zou zeggen dat ze de MORELE verantwoordelijkheid hebben om nederiger te zijn dan om het even wie.”
Niemand kan het recht op leiderschap van de revolutie claimen. De revolutie is van iedereen. Toch steekt in alle groepen na verloop van tijd een vorm van leiderschap de kop op. Dit is compeet misplaatst. Dit inzien en herkennen is de eeste stap naar een oplossing. We hertalen hieronder de opmerkingen van onze kameraad die gebaseerd zijn op een workshop van Tortuga.
Enkele symptomen van een misplaatst opkomend leiderschap:
– Alle aandacht naar zich toe trekken, te lang en te luid of te hoog praten, soms met overdreven handgebaren en lichaamstaal. Allerlei drama’s maken om toch maar in de spotlights te blijven staan.
– Voor alle problemen zijn oplossing willen naar voor schuiven. Continu antwoorden formuleren op problemen voor anderen ook maar de kans krijgen aan het woord te komen en bij te dragen tot een oplossing
– Lange exposés geven over ‘de’ oplossing en aannemen dat zijn opinie het definitieve antwoord is in een discussie. Het laaste woord eisen in een discussie en dat ook laten blijken uit zijn lichaamstaal.
– Spijkers op laag water zoeken. Selectieve reacties. Elk klein foutje in de uitleg van anderen direct aanvallen, de uitzonderingen op de algemene regel benadrukken. Kortom de alom tegenwoordige expert uithangen.
– Opzettelijk dingen herhalen die anderen net gezegd hebben op een agressieve manier om de persoon of de volksvergadering te discrediteren.
– Niet luisteren naar anderen. Al met een antwoord afkomen na de eerste zinnen van een betoog zonder nog verder te luisteren. Anderen onderbreken, dit hebben we al eerder gesteld, dat kan echt niet.
– Omnipresent zijn, overal willen bij betrokken zijn en zo andere vrijwilligers in de weg lopen.
– Neerbuigend en paternalistisch gedrag tegenover anderen.
– Zijn gevoelens verbergen, lachen met de gevoelens van anderen, constant de grote intellectueel uithangen en anderen pakken op hun emotionaliteit.
– Vitten op de kleinste détails en zo de besluitvorming verhinderen.
Bij dit laatste punt zou ik er nog een willen toevoegen, namelijk het gebruiken van zijn vetorecht om elke oplossing te blokkeren. Een voorstel om dat te voorkomen, ook gehanteerd door de Volksvergadering van New York is: om bij de derde ronde van de bespreking van een voorstel op een volksvergadering geen volledige consensus maar slechts een 90% consensus te vragen. Zie voor de verschillende rondes: Snelgids voor Groepsdynamica van Volksvergaderingen (Deel 1).
(2) De heropbouw, het vallen en opstaan van de Revolutie zit nog niet in onze vingers, we verliezen onze grip op de realiteit omdat we na teleurstellingen niet in staat meer zijn ons ego te overstijgen, onze mislukkingen te verwerken en onze fouten te verbeteren.
Wie een beetje probeert een overzicht te krijgen van de situatie in Europa, ziet grote ongelijkheden in de ontwikkeling van de beweging. In feite liggen die voor de hand, ook de economische en sociale situatie vertoont nog grote verschillen.
We kunnen niet vooruitlopen op de ervaringen van de mensen, wel integendeel die ervaringen moeten net het vertrekpunt zijn voor de voorstellen die we doen.
Foto’s van de Agora in Brussel