Projectbeschrijving en hoe gaat het verder
1_0 Korte Geschiedenis
1_1
De eerste inspiratie voor dit project is een tekst van Paul Stubbs:
Paul Stubbs (1998) ‘Conflict and Co-Operation in the Virtual Community: eMail and the Wars of the Yugoslav Succession’, Sociological Research Online, vol. 3, no. 3, <http://www.socresonline.org.uk/3/3/7.html> (PDF)
1_2
Paul Stubbs werkte samen met Zamir in Zagreb in Kroatië, de tekst is de eerste sociologische benadering van computergemedieerde communicatie in een oorlogsgebied. Ondertussen was ik systeembeheerder van KnoopPunt, partner van Zamir, beide leden van APC. Het was op dat moment moeilijk te bevatten wat er gebeurde. Het kostte Paul Stubbs ongeveer 6 jaar om een tweede analyse van Zamir te maken:
Stubbs, Paul, The ZaMir (for peace) network: from transnational social movement to Croatian NGO? // Internet Identities in Europe / Brooksbank Jones, Anny and Maire Cross (ur.).Sheffield: ESCUS, 2004. str. 70-84 (PDF).
1_3
Op zoek naar vaste grond schreef ik in 2003 een essay over constructivistische epistemologie, maar pas in 2006 kon ik een eerste analyse van conflicten in cyberspace opschrijven. Dit markeert de start van het voorgestelde project. Met het constructivisme in gedachten, werd het geïnspireerd door de ontdekking van spiegelneuronen, pragmatische taalkunde en communicatiepsychologie van Paul Watzlawick. Beide vind je op mijn website.
1_4
Op dat moment begonnen weblogs die gedurende zo’n 3 à 4 jaar veel aandacht hadden getrokken te vervagen. En toen begon de Facebook-epidemie zich als een plaag in cyberspace te verspreiden (september 2006). Opnieuw duurde het enkele jaren voordat Facebook kritisch werd bekeken. Toen leidde in december 2010 een sprankeling in Tunesië tot de Jasmijnrevolutie, onmiddellijk gevolgd door de opstand in Caïro op het Tahrirplein, 25 januari 2011. In Spanje Democracia Real Ya! bezette de Plaza del Sol op 15 mei, de aanzet tot Occupy Wall Street. Al deze sociale bewegingen in de echte wereld maakten in zekere mate gebruik van sociale media. Een wake-upcall? Tot slot stelden Geert Lovink (Instituut voor Netwerkculturen/HvA, Amsterdam) en Korinna Patelis (Cyprus University of Technology, Lemasol) voor om op 15 juli 2011 de mailinglist “unlike us critical research & alternatives in social media” op te richten.
In December 2011 maakte ik een tussenstand op: “De Egyptische Revolutie en het gebruik van Sociale Media”
Trouwens, het is een misvatting dat sociale media een cruciale rol kunnen spelen in protestbewegingen. Sociale media kunnen mensen sneller boos maken over iets, ze kunnen hun boodschap gemakkelijk delen met een grote groep mensen en ze zijn goedkoop, maar in de roerige jaren zestig waren er geen sociale media om protest te steunen, hoewel protest wereldwijd was. Daar zijn enkele gemakkelijk te begrijpen redenen voor. Autocratische regeringen leren snel en hun budget om het publiek te manipuleren en te misleiden is vele malen groter dan dat van de demonstranten. Gebruik van sociale media waar privacy en veiligheid meestal niet aanwezig zijn, is de ideale bron van data voor de politie van deze regeringen. Elke keer dat demonstranten of tegenstanders worden geconfronteerd met een machtigere vijand of een vijand die beter is in het gebruik van sociale media, lopen ze met hun kop tegen de muur.
In 2015 maakt ik al de analyse dat het een illusie was dat internet meer democratie zou brengen, omdat het ingekapseld was in het neoliberalisme van het systeem “Short history of the digital communication trap“
Zie ook het eerste empirisch onderzoek dat dit bevestigt:
Jen Schradie, The Digital Activism Gap: How Class and Costs Shape Online Collective Action, Social Problems, Volume 65, Issue 1, February 2018, Pages 51–74
< https://academic.oup.com/socpro/article/65/1/51/4795348?login=false >
2_0 Voortuigang en plaats
Longitudinale onderzoek journalistiek verweven met tal van andere activiteiten in de echte wereld, ook met of in ieder geval aanwezig zijn op sociale media. Zie het als slow science.
De belangrijkste onderzoekslocatie is België en Nederland. De belangrijkste plaats van ervaring in de echte wereld is de stad Gent in België.
3_0 Beschrijving project
Onderzoek naar het empirisch verifieerbare samenspel tussen “social media” en “real world communities”, al dan niet ongelijkheid creërend. Mijn visie op de impact van sociale media is beïnvloed door kritische auteurs als Manfred Spitzer, Sherry Turkle, Sarah Kiesler, Evgeny Morozov, Geert Lovink, Christian Fuchs, Mayo Fuster Morell, Zeynep Tufecki, Micah M. White, Jen Schradie en dergelijke. Toen enkele beperkte experimenten met sociale media als secundaire ondersteuning catastrofale resultaten hadden, raakte ik ervan overtuigd dat sociale media nutteloos en zelfs schadelijk zijn. Uiteindelijk voelde het als een mentaal concentratiekamp waarvoor ik me vrijwillig had aangemeld.
De mate van sociale ongelijkheid wordt door mij gezien als een functie van de sociale structuur. De manier waarop ik die structuur opbouw is experimenteel. De methode is ingegeven door enerzijds de kritiek van C. Wright Mills op “abstract empirisme” en anderzijds is het een interpretatie van het dynamisch structuralisme van Jean Piaget en de tweede generatie dynamisch structuralisten rond Heinz Von Foerster, ook cybernetica van de tweede orde genoemd. Heinz von Foerster stelde dat bij het beschrijven van een systeem de waarnemer altijd moet rekening houden met zichzelf als waarnemer en als onderdeel van dat waarnemingssysteem.

Meer op unvirtual.us